Ontprikkelen. Zo doe je dat!
Voor mensen met niet-aangeboren hersenletsel (NAH) of andere gevoeligheid voor prikkels kan de dagelijkse hoeveelheid geluiden, beelden en indrukken overweldigend zijn. Ontprikkelen is daarom essentieel om overbelasting te voorkomen en de mentale en fysieke balans te behouden. Hieronder volgen verschillende methoden om op een doeltreffende manier te ontprikkelen.
Plan rustmomenten
Het is belangrijk om tijdig rust te nemen en niet te lang in een prikkelrijke omgeving te blijven. Vaak merk je pas achteraf hoeveel impact prikkels hebben gehad. Door structureel pauzes in te bouwen, kun je overprikkeling voor zijn.
Ademhalingsoefeningen
Bewust ademhalen helpt het lichaam en de geest te kalmeren. Een effectieve techniek is om langer uit te ademen dan in te ademen, bijvoorbeeld vier seconden in, zes seconden uit en daarna kort vasthouden. Yoga biedt ook ademhalingstechnieken die helpen om ontspanning te bevorderen.
Meditatie en mindfulness
Meditatie helpt niet alleen om tot rust te komen, maar verbetert ook de concentratie. Er zijn verschillende apps en online bronnen beschikbaar, zoals Calm en begeleide meditaties op YouTube. Mindfulness helpt om bewust te zijn van gedachten en emoties zonder erdoor overspoeld te raken. Sommige huisartsen en zorgverzekeraars bieden mindfulness-cursussen aan.
Muziek in de juiste frequentie
Muziek of geluiden met specifieke frequenties kunnen ontspanning ondersteunen. Dit werkt door verschillende tonen in elk oor af te spelen, waardoor de hersenen zich aanpassen aan een rustgevender ritme. Dit kan beluisterd worden met een koptelefoon of oordoppen.
Oordoppen en noise-cancelling headphones
Geluidsoverlast kan een belangrijke oorzaak van overprikkeling zijn. Oordoppen helpen om achtergrondgeluiden te dempen, terwijl noise-cancelling headphones actief storende geluiden verminderen. Dit kan vooral nuttig zijn in drukke omgevingen of tijdens het reizen.
Spijkermat en zwaartedeken
Een spijkermat stimuleert de doorbloeding en helpt spieren te ontspannen, wat een kalmerend effect heeft. Een zwaartedeken kan een geborgen gevoel geven, vergelijkbaar met een stevige omhelzing. Dit bevordert diepe ontspanning en helpt bij het inslapen.
Yoga en creatieve activiteiten
Yoga combineert mindfulness, ademhaling en beweging, wat helpt om spanning los te laten. Rustige vormen zoals Yin of Hatha yoga zijn bijzonder geschikt bij overprikkeling. Daarnaast kan handwerken of tekenen helpen om de focus te verleggen en ontspanning te vinden.
Wandelen in een rustige omgeving
Buiten zijn heeft een rustgevend effect, vooral in de natuur. Wandelen in een rustige omgeving zonder veel visuele of auditieve prikkels kan helpen om het hoofd leeg te maken. Het vermijden van drukke plekken en fel licht in de avond kan extra ondersteuning bieden.
Door bewust tijd te nemen voor deze ontprikkeltechnieken, kun je overbelasting verminderen en je energie beter behouden. Kies de methode die het beste bij je past en bouw deze in je dagelijkse routine in.
