NAH en boosheid

Emoties en gedrag worden vanuit de hersenen aangestuurd. Door beschadigingen in de hersenen kunnen emoties of gedrag veranderd zijn. Emoties kunnen sterker of juist zwakker zijn dan voorheen. Soms kan dat nog verbeteren maar dit kan ook blijvend zijn. Eén van de gevolgen van hersenletsel kan zijn dat mensen veel sneller en/of heviger boos worden en hun woede niet kunnen beheersen. Ze hebben een ‘kort lontje’.

Na traumatisch hersenletsel komt agressie veel voor. Bij een derde van de mensen met traumatisch hersenletsel (bijvoorbeeld na een ongeval of een klap of het hoofd) wordt agressief gedrag gezien in het eerste half jaar na het letsel. Na vijf jaar vertoont twintig procent van de mensen met ernstig traumatisch hersenletsel nog steeds agressief gedrag, blijkt uit onderzoek.

Frontaal hersenletsel

Mensen die als gevolg van hun letsel erg snel boos worden, hebben vaak frontaal hersenletsel. Het voorste deel van de voorhoofdskwab stuurt ons denken en handelen aan, waaronder het beheersen van impulsen. Als dat gebied beschadigd is, kan de persoon  impulsen minder goed beheersen waardoor hij sneller ontvlamt. Mensen met hersenletsel kunnen ook sneller boos worden door overprikkeling, omdat ze zich onveilig of onbegrepen voelen of omdat ze het moeilijk vinden om te gaan met alle veranderingen in het leven. Boosheid, gescheld en woede-uitbarstingen zijn voor de naaste omgeving moeilijk te verdragen, vooral als dat gepaard gaat met als onterecht ervaren beschuldigingen. 

Gevolgen van boosheid door NAH

Als je een kort lontje hebt door hersenletsel, kan dat vervelende en soms ingrijpende gevolgen hebben. Wanneer je sneller en/of heviger boos wordt, kan er ruzie ontstaan of kunnen er zich vervelende situaties voordoen, wat je eigenlijk niet wil. Je kan je achteraf enorm schamen voor wat je gedaan hebt. Soms komt het voor dat vrienden of familie kwijtraakt en in een isolement terechtkomt. In uitzonderlijke gevallen kan het zijn dat iemand overlast in de wijk of buurt veroorzaakt of zelfs in de gevangenis belandt vanwege het gebruik van geweld. Soms kan de huisarts medicatie voorschrijven om agressie te verminderen.

Het behandelprogramma Hersenz leert je omgaan met boosheid

Uit onderzoek blijkt verder dat relatief eenvoudige aanpassingen ervoor kunnen zorgen dat mensen minder snel agressief worden. Een prikkelarme omgeving, een vaste dag-structuur en een consequente benadering door de omgeving kan snel tot positieve resultaten leiden.Het behandelprogramma Hersenz is gericht op het leren omgaan met de gevolgen van NAH, waaronder snel boos worden. 

In de video hieronder vertelt regiebehandelaar Merel van Zoelen in welke modules hieraan aandacht wordt besteed en leggen enkele behandelaars uit hoe je kan leren omgaan met boosheid.